σύγκρουση

η / σύγκρουσις, -ούσεως, ΝΜΑ [συγκρούομαι]

1. η ενέργεια και το αποτέλεσμα τού συγκρούω ή τού συγκρούομαι, η πρόσκρουση μεταξύ δύο προσώπων ή πραγμάτων που έχουν διαφορετικές ή αντίθετες κατευθύνσεις

2. ρήξη, συμπλοκή

νεοελλ.

1. έντονη αντίθεση, οξεία αντιπαράθεση («σύγκρουση συμφερόντων»)

2. μτφ. διαταραχή φιλικών σχέσεων

3. (ψυχολ.-ψυχιατρ.-κοινων. ψυχολ.) έκφραση ασυμβίβαστων εσωτερικών απαιτήσεων ή κινήτρων, όπως, λ.χ., οι αντιτιθέμενες επιθυμίες και αναπαραστάσεις και ειδικότερα οι ανταγωνιστικές δυνάμεις

4. φυσ. κάθε βίαιη και ξαφνική συνάντηση δύο σωμάτων

5. (κοινων.) διαδικασία κοινωνικής αλληλεπίδρασης που φέρνει σε αντιπαράθεση δύο τουλάχιστον κοινωνικούς συνεργούς

6. φρ. α) «ένοπλη σύγκρουση» — μάχη, πόλεμος

β) «θεωρία συγκρούσεων»

χημ. χημική κινητική θεωρία η οποία χρησιμοποιείται για την πρόβλεψη τής ταχύτητας τών χημικών αντιδράσεων, ιδιαίτερα εκείνων που συντελούνται μεταξύ αερίων

γ) «σύγκρουση προσέγγισης-προσέγγισης» ή «σύγκρουση διπλής προσέγγισης»

(ψυχολ.) σύγκρουση κατά την οποία συνυπάρχουν δύο τάσεις προς δύο πράγματα που δεν μπορούν να επιτευχθούν ταυτόχρονα

δ) «σύγκρουση αποφυγής-αποφυγής» ή «σύγκρουση διπλής αποφυγής»

(ψυχολ.) σύγκρουση κατά την οποία το άτομο καλείται να επιλέξει ανάμεσα σε δύο εξίσου απωθητικές εναλλακτικές λύσεις

ε) «σύγκρουση προσέγγισης-αποφυγής»

(ψυχολ.) σύγκρουση κατά την οποία υπάρχει μόνο ένα πράγμα που εγείρει ταυτόχρονα δύο αντιτιθέμενους τύπους συμπεριφοράς

στ) «σύγκρουση αρμοδιοτήτων»

(νομ.) φαινόμενο τής παλαιάς πολιτικής δικονομίας, προκαλούμενο κάθε φορά που δύο ή περισσότερα δικαστήρια τής ίδιας δικαιοδοσίας και μη υπαγόμενα το ένα στο άλλο αναλάμβαναν την ίδια υπόθεση και αποφαίνονταν όλα είτε ότι ήταν αρμόδια είτε ότι ήταν αναρμόδια

ζ) «καταφατική σύγκρουση»

(νομ.) η απόφανση από δύο ή περισσότερα δικαστήρια ότι είναι αρμόδια για την εκδίκαση τής ίδιας υπόθεσης

η) «αποφατική σύγκρουση»

(νομ.) η απόφανση από δύο ή περισσότερα δικαστήρια ότι είναι αναρμόδια για την εκδίκαση τής ίδιας υπόθεσης

θ) «σύγκρουση καθηκόντων» — η περίπτωση κατά την οποία η εκτέλεση ενός καθήκοντος συνεπάγεται την παράβαση ενός άλλου

αρχ.

1. μουσ. ταχεία εναλλαγή δύο μουσικών φθόγγων, τρίλια

2. χασμωδία ή συνήχηση, ιδίως φωνηέντων

3. (ρητ.) αντίθεση επιχειρημάτων.